Informatie en tips voor ouder/verzorgers van pubers

Veel gestelde vragen

• Hoe ga ik om met mijn puber in coronatijd?

  Het opvoeden van een puber is vaak al een uitdaging op zich. In deze coronatijd kan daar een extra uitdaging bij komen. Voor pubers is de coronatijd namelijk ook moeilijk. Zij hebben minder contact met vrienden en raken baantjes kwijt. Doordat het puberbrein nog in ontwikkeling is, reageren pubers impulsiever. Ook trekken zij zich minder aan van de corona maatregelen. Hoe ga je daar als ouder mee om?

  Het allerbelangrijkste is dat je samen in gesprek blijft. Pubers hebben moeite met het inschatten van de gevolgen van hun acties. Help je puber door uit te leggen waarom de maatregelen er zijn. Waarom is het belangrijk om je aan de maatregelen te houden? En wat kan er gebeuren als je puber zich er niet aan houdt?

  Ga ook met je puber in gesprek als je merkt dat je puber al een paar dagen minder lekker in zijn of haar vel zit. Vraag hoe dat komt en bedenk samen wat je kan doen om het op te lossen. Weet ook dat het in deze situatie heel normaal is om een keer wat minder lekker in je vel te zitten. Dat kan en dat mag. Dat geldt voor iedereen, ook voor volwassenen.

  Meer tips? Bekijk onderstaande vlog over pubers in coronatijd. Of kijk op de website van het Nederlands Jeugdinstituut voor steun aan ouders van pubers in coronatijd.

• Wat heeft mijn puber nodig?

  Zelfstandig zijn wordt voor pubers steeds belangrijker. Ze zijn vooral met zichzelf en hun identiteit bezig. Wie ben ik? Wie wil ik zijn? Hoe zien anderen mij? Pubers willen niet meer afhankelijk zijn van hun ouders. Voor advies gaan ze liever naar leeftijdsgenoten. Ook gaan ze experimenteren met verschillende rollen. Dit is normaal en hoort bij de leeftijd. Ga de zelfstandigheid van je puber niet uit de weg, maar moedig dit juist aan.

  Terwijl je puber steeds meer zelf kan, neemt de controle die je als ouder hebt af. Dit kan leiden tot ruzies en meningsverschillen. Jij vindt dit waarschijnlijk heel vervelend, maar voor je puber is het juist heel leerzaam! Je puber leert bijvoorbeeld om te argumenteren, te onderhandelen en oplossingen te bedenken. Ook leert je puber om zich in te leven in een ander. Deze vaardigheden zijn heel belangrijk in het volwassen leven.

• Hoe ga ik om met ruzies met mijn puber?

  Heb je een ruzie of meningsverschil met je puber? Bedenk dan dat het voor je puber leerzaam is. Help je puber door begrip te hebben en je in te leven in wat je puber nodig heeft. Tijdens of direct na een ruzie is dat misschien lastig. Wacht dan even tot jij en je puber wat zijn afgekoeld.

  Geef je puber geen preek maar maak samen afspraken en onderhandel hierover. Zo help je je puber om steeds zelfstandiger te worden. Leg ook uit waarom iets voor jou belangrijk is. Vraag naar de mening en gevoelens van je puber. Waarom is je puber boos of verdrietig? Je puber voelt zich dan serieus genomen. Het is dan makkelijker om samen tot een oplossing te komen.

• Hoe leer ik mijn puber omgaan met emoties?

  Het ene moment is je puber vrolijk en het andere moment in één keer verdrietig of boos. De emoties van pubers zijn vaak heftiger dan de emoties van volwassenen. Deze wisselende en heftige emoties horen bij de puberteit. Het komt door veranderingen in de hormoonhuishouding en het puberbrein. Je kan je puber op verschillende manieren helpen bij het leren omgaan met emoties.

  Vijf tips:

  • Leer je puber dat het goed is om te praten over je gevoelens en gedachten. Leg uit dat wisselende en heftige emoties bij de puberteit horen en dat het vanzelf weer over gaat.
  • Geef het goede voorbeeld. Praat jij nooit over je gevoelens en gedachten of laat jij geen emoties zien? Dan doet je puber dat ook niet.
  • Help je puber bij het ombuigen van negatieve emoties naar positieve emoties. Denk bijvoorbeeld niet aan wat er niet goed ging, maar aan wat er wél goed ging.
  • Soms hebben pubers het gevoel dat het nooit meer goed komt. Ze zitten in een negatieve spiraal. Help je puber door samen na te denken over positieve kanten van een situatie. Waarom gaat het wel weer goedkomen?
  • Is je puber erg prikkelbaar? Toon begrip voor zijn of haar emoties maar geef wel je grenzen aan. Leg uit dat je wilt helpen, maar niet als je puber zich op jou afreageert. Stel bijvoorbeeld voor dat je puber eerst even iets anders gaat doen om rustig te worden. Daarna kunnen jullie samen in gesprek en kan jij je puber helpen.

• Hoe help ik mijn puber aan meer zelfvertrouwen?

  Pubers denken vaak negatief over zichzelf. Bijvoorbeeld over wie ze zijn of hoe ze eruit zien. Deze negatieve gedachten zorgen ervoor dat je puber zich nog slechter gaat voelen en minder zelfvertrouwen krijgt. Gelukkig kan jij je puber helpen om meer zelfvertrouwen te krijgen. Bekijk de tips van Opvoedinformatie Nederland in de vlog.

  Bekijk de vlog

• Hoe help ik mijn puber bij sociale mediagebruik?

  Als ouder heb je steeds minder invloed op het sociale mediagebruik van je puber. Toch blijft het belangrijk om je puber te helpen bij mediagebruik. Dit doe je door aandacht te geven en interesse te laten zien. Zie sociale media niet alleen als iets negatiefs: pubers leren er ook veel van. Ze laten een stukje van zichzelf zien, krijgen reacties van anderen en ze vergelijken zichzelf met leeftijdsgenoten. Dit is belangrijk voor je puber, om een persoonlijkheid te ontwikkelen.

  Maak samen met je puber afspraken over mediagebruik. Leg je puber geen regels op maar onderhandel erover. Geef het gevoel dat je puber altijd bij jou terecht kan als hij of zij vragen heeft. Of als er iets vervelends gebeurt. Word niet boos maar moedig aan dat je puber praat over wat hij of zij meemaakt op sociale media.

  Wil je meer tips om je puber te helpen bij mediagebruik? Bekijk dan deze Tips over Mediagebruik van het Nederlands Jeugdinstituut.

• Hoe praat ik met mijn puber?

  Als ouder wil je weten hoe het met je puber gaat. Maar pubers zien dit al snel als bemoeienis. Logisch, want zij worden steeds zelfstandiger. Hoe breng je dan toch dat gesprek op gang?

  Vier tips:

  • Open geen vragenvuur, maar toon interesse in je puber. Laat je puber weten dat hij of zij altijd bij jou terecht kan en dat je je puber serieus neemt.
  • Stel vragen die je puber niet met ja of nee kan beantwoorden. Geef je puber de ruimte om te vertellen, zonder gelijk je eigen mening te geven.
  • Kies een goed moment om het over een moeilijk onderwerp te hebben. Bijvoorbeeld tijdens een wandeling, een autorit of tijdens de afwas. Je kan dan luisteren zonder dat je puber zich gedwongen voelt om te praten. Ook is er dan wat afleiding.
  • Wil je puber toch niet praten? Dwing je puber dan niet maar probeer het op een ander moment nog eens.

  Bekijk ook deze handout over praten met tieners over stress.

• Hoe zorg ik ervoor dat mijn puber genoeg slaapt?

  Een puber heeft iedere nacht ongeveer 9 uur slaap nodig. Pubers die goed slapen onthouden beter wat ze hebben geleerd op school. Ze kunnen hun aandacht beter bij de les houden en zitten lekkerder in hun vel.

  In de puberteit verandert het slaapritme. Je puber valt later in slaap en heeft moeite met vroeg opstaan. Het heeft dus weinig zin om je puber vroeg naar bed te sturen. Maar hoe zorg je er dan voor dat je puber genoeg slaapt? Bekijk de tips van Opvoedinformatie Nederland